សម្តេចព្រះព្រហ្មរតនមុនីពិន សែម ព្រះចៅអធិការវត្តរាជបូណ៌ ក្រុងសៀមរាប ខេត្តសៀមរាប ស្ទើរពេញមួយព្រះជន្មព្រះអង្គទៅហើយស្ថិតក្នុងសភាពជាបព្វជិត។ ព្រះអង្គបានចាប់ផ្ដើមយកស្បង់ចីពរដណ្ដប់កាយចាប់ពីព្រះជន្ម២០ឆ្មាំមក។ ព្រះអង្គបានកសាងព្រះកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្លាយជាបព្វជិតល្បីលេចធ្លោក្នុងចំណោមបព្វជិតល្បីៗទូទាំងប្រទេស ។
តើសម្ដេចព្រះមហាវិមលធម្មសិរីសុវណ្ណោពិន សែម មានព្រះជីវប្រវត្តិបែបណា ពិសេសប្រវត្តិដើមហេតុក្លាយជាបព្វជិត ហើយពុំព្រមលាចាកពីជីវិតផ្នួសបែបនេះ?
វង្សត្រកូលសម្តេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី ពិន សែម គឺជាកសិករនៅភូមិវត្តបូណ៌ ឃុំសៀមរាប ស្រុកសៀមរាប ខេត្តសៀមរាប។ បិតានាម ពិន ប៉ូយ និងមាតានាម យ៉ោក សម។ ព្រះអង្គប្រសូតនៅថ្ងៃអាទិត្យ ៥រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំមមី ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ២៤៨៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ គ្រឹស្តសករាជ១៩៤២។ ព្រះអង្គជាកូនច្បងក្នុងចំណោមបងប្អូនចំនួន៨នាក់ ក្នុងនោះស្រី២នាក់ ហើយមកដល់បច្ចុប្បន្នបាត់បង់បងប្អូនប្រុស២នាក់ទៅហើយ។ នៅឆ្នាំ១៩៥០ កុមារាពិន សែម បានចូលសិក្សារៀនសូត្រនៅសាលាបឋមសិក្សាសៀមរាបក្រុង ដែលបច្ចុប្បន្នសាលានេះបានក្លាយជាវិទ្យាល័យ ១០មករា គឺជាវិទ្យាល័យគំរូដ៏ល្បីមួយនៅទូទាំងប្រទេស។ កុមារារូបនេះរៀនរហូតដល់ឆ្នាំទី៧ ជាថ្នាក់ខ្ពស់ចុងក្រោយនៅខេត្តសៀមរាបនាសម័យនោះ។ រៀនសូត្រតែត្រឹមនេះ កុមារ ពិន សែម មិនបានបន្តការសិក្សានៅទីណាទៀតទេ គឺនៅជួយធ្វើការងារកសាងជីវភាពជាមួយឪពុកម្ដាយ។
ធម្មតាមនុស្សយើងដុះចេញពន្លកនិស្ស័យរបស់ខ្លួនតាំងតែពីកំណើត ឬកុមារភាព ដោយអ្នកខ្លះនិស្ស័យទោរទេរទៅរកផ្នែកសិល្បៈ ខ្លះផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ ផ្សេងៗ។ ចំណែកកុមារា ពិន សែម មិនចូលចិត្តលេងល្បែងផ្សេងៗបែបកុមារទូទៅទេ គឺប្លែកពីគេ ចូលចិត្តលេងសូត្រធម៌ លេងត្រាប់ធ្វើជាតាអាចារ្យ ត្រាប់ធ្វើបព្វជិតជាដើម។ ក្រៅពីនេះចូលចិត្តលេងធ្វើនំ និងធ្វើម្ហូបអាហារ។ ដោយសារដុះដាលនិស្ស័យនឹងព្រះពុទ្ធសាសនា នឹងជីវិតជាបព្វជិតតាំងតែពីតូចបែបនោះហើយ នៅពេលពេញវ័យ គឺវ័យ២០ឆ្នាំ នាឆ្នាំ១៩៦២ យុវជន ពិន សែម បានសម្រេចផ្លាស់ប្ដូរជីវិតពីភាពជាគ្រហស្តស្លៀកពាក់ខោអាវមកជាបព្វជិតគ្រងស្បង់ចីវរ ផ្លាស់ពីរស់នៅផ្ទះធម្មតាជាមួយឪពុកម្ដាយ បងប្អូនមកនៅវត្តជាមួយបណ្ដាអ្នកបួសផ្សេងទៀត នៅវត្តរាជបូណ៌ នាភូមិកំណើតរបស់ខ្លួននោះ។
នៅពេលប្រទេសជាតិធ្លាក់ក្នុងកណ្ដាប់ដៃពួកកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរក្រហមនាឆ្នាំ១៩៧៥ ជីវិតជាបព្វជិតរយៈពេល១៤ឆ្នាំរបស់ព្រះអង្គ ពិន សែម ត្រូវបញ្ចប់។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដីព្រះអង្គមិនទាន់ត្រូវគេផ្សឹកភ្លាមទេ គឺពួកខ្មែរក្រហម ឬដែលគេនិយមហៅមួយបែបទៀតថាអង្គការអាវខ្មៅនោះបានជម្លៀសព្រះអង្គ និងព្រះសង្ឃឯទៀតចេញពីវត្ត ខណៈប្រជាពលរដ្ឋត្រូវចាកចេញពីភូមិដែរ។ ចាកចេញពីវត្តទៅទិសខាងកើតក្រុងសៀមរាប តាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៦ លុះដល់ស្រុកជីក្រែង ម្ដុំផ្សារភូមិអូរ ឃុំសង្វើយ ពួកអង្គការចង្អុលឱ្យចុះចេញពីថ្នល់ជាតិទៅតាមផ្លូវលំកាត់តាមភូមិអូរ ភូមិយាង ហើយព្រះអង្គបានចូលគង់នៅវត្តឫស្សីលក ដែលមានព្រះតេជព្រះគុណព្រះនាមលី ជាព្រះគ្រូចៅអធិការវត្ត ។
មិនខុសពីព្រះសង្ឃទូទាំងប្រទេសទេ អង្គការអាវខ្មៅបានផ្សឹកព្រះអង្គ ពិន សែម វាជាអ្វីដែលធ្វើឡើងទាំងបង្ខំ ហើយព្រះអង្គដែលមានព្រះទ័យជ្រះថ្លាតែនឹងសាសនា និងព្រះធម៌ មិនចង់ធ្វើបែបនោះទាល់តែសោះ។ ក្នុងភាពជាគ្រហស្ថដូចបណ្ដាជនទូទៅដែរ អន្ទិត ពិន សែម បានទៅស្នាក់នៅជាមួយម្តាយធំ ព្រមទាំងប្អូនប្រុសបង្កើត២នាក់ និងប្អូនស្រីជីដូនមួយម្នាក់ទៀត។ សោកនាដកម្មបានកើតឡើង គឺមិនបានប៉ុន្មានផងអង្គការអាវខ្មៅបានយកប្អូនប្រុសទាំងពីររបស់អន្ទិត ពិន សែម ទៅសម្លាប់ទាំងគ្មានកំហុសអ្វីទាំងអស់។ លុះដល់ចុងឆ្នាំ១៩៧៥ ម្តាយធំបានបាត់បង់ជីវិតដោយជំងឺទៀត ស្របនឹងការខ្វះខាតអាហារ និងគ្មានការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។
សោកនាដកម្មបានបន្តកើតឡើងទៀតលើជីវិតអន្ទិត ពិន សែម ហើយលើកនេះលើសមុនទៅទៀត គឺនៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៧ អ្នកស្រី យ៉ោក សម ជាម្ដាយបានអស់អាយុសង្ខារយ៉ាងវេទនាក្រោមកណ្ដាប់ដៃពួកពេជ្ឈឃាតខ្មែរក្រហម។ បន្ទាប់ពីម្ដាយធំបង់ជីវិតទៅ អន្ទិត ពិន សែម បានទៅរស់នៅជាមួយអ្នកម្ដាយ ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះត្រូវអង្គការឱ្យចេញទៅរស់នៅតំបន់ព្រៃប្រស់ឃ្លាតឆ្ងាយពីម្ដាយទៀត ហើយម្ដាយ និងកូនត្រូវឃ្លាតឃ្លា ចែកភពដ្ឋានគ្នាជារៀងរហូតតាំងពីពេលនោះមក។
ជាទាសកររបបខ្មែរក្រហមនោះ អន្ទិត ពិន សែម ត្រូវអង្គការចាត់តាំងឱ្យឃ្វាលគោ ក្របី និងធ្វើចុងភៅដាំស្ល។ ក្រោយមកដោយចេះផ្សំឱសថបុរាណព្យាបាលរោគ អង្គការដកចេញពីកន្លែងចុងភៅ ឱ្យធ្វើជាអ្នកផ្សំថ្នាំព្យាបាលអ្នកនៅក្នុងមូលដ្ឋានវិញ។ ក្រោយពេលរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំនាថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ អន្ទិត ពិន សែម បានវិលត្រឡប់ទៅភូមិកំណើតនៅតាមដងស្ទឹងសៀមរាបវិញ។ នៅទីនោះមិនខុសពីទូទាំងប្រទេសទេ គ្មាននៅសល់អ្វីក្រៅពីភាពខ្ទេចខ្ទាំ និងការព្រាត់ប្រាសសាច់ញាតិ បងប្អូនទេ។ ដ្បិតជីវិតមានសេរីភាពឡើងវិញ តែដួងចិត្តខ្លោចផ្សាពន់ពេកព្រោះបាត់បង់ទាំងឪពុកម្តាយ បងប្អូន ទាំងញាតិមិត្ត ទាំងអ្នកភូមិដែលធ្លាប់ស្គាល់គ្នាពីមុន។
ភូមិដ្ឋានផ្ទះសម្បែងត្រូវពួកខ្មែរក្រហមក្នុងរបប៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃនោះ បំផ្លិចបំផ្លាញអស់។ ចំណែកវត្តរាជបូណ៌ស្ថិតក្នុងសភាពស្ងាត់ជ្រងំ ពោរពេញដោយព្រៃដុះជុំជិតដោយសារតែជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនាត្រូវគេហាមឃាត់អស់រយៈកាលជិត៤ឆ្នាំនោះ។
ដោយនៅមាននិស្ស័យនឹងភាពជាបព្វជិត និងចង់ចូលរួមលើកស្ទួយព្រះពុទ្ធសាសនាឡើងវិញ អន្ទិតពិន សែម បានស្នើសុំសាងផ្នួសជាថ្មី ប៉ុន្តែពុំទទួលបានការអនុញ្ញាតទេ។ ដោយមិនស្ងប់ចិត្តនឹងការមិនបានសាងផ្នួស អន្ទិតពិន សែម បានលាចាកបងប្អូន លាភូមិកំណើតទៅនៅជាយដែនខ្មែរ-ថៃ ដោយយល់ថាទីនោះអាចនឹងមានឱកាសសាងផ្នួសសមតាមបំណងប្រាថ្នា។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៨០ បំណងនោះក៏បានសម្រេច ដោយបានបួសជាថ្មីមាននាមប្បញ្ញត្តិថា «សិរីសុវណ្ណោ»។ រហូតដល់ក្រោយមកទើបព្រះអង្គមានឱកាសមកគង់នៅវត្តរាជបូណ៌ នៃក្រុងសៀមរាប។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមកព្រះតេជគុណពិន សែម ស្ម័គ្រព្រះកាយ ស្ម័គ្រព្រះទ័យនឹងភាពជាបព្វជិតរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។ ក្នុងអំឡុងពេលជាច្រើនឆ្នាំក្នុងព្រះឋានៈជាចៅអធិការវត្តរាជបូណ៌ ព្រះអង្គរួមចំណែកយ៉ាងធំធេងក្នុងការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា ដូចជាកសាងសាលាបាលី បណ្ណាល័យ ការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានសង្ឃ ជាដើម ។
ព្រះតេជគុណពិន សែម បានទទួលសមណស័ក្តិជាព្រះមហាវិមលធម្ម រាជាគណៈថ្នាក់ទី២ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៣ ក្រោមព្រះរាជទានពីអតីតព្រះមហាវីរក្សត្រព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ។ នៅថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថនរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យតែងតាំងគោរមងារប្រគេនព្រះមហាវិមលធម្ម ពិន សែម ព្រះរាជាគណៈថ្នាក់ទោ ឱ្យឡើងជា «សម្តេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី គណៈមហានិកាយនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»៕
អត្ថបទដោយ៖ ចន្ទ្រ អក្ខរា
